Nhận biết bệnh đốm lá trên cây chuối (Sigatoka đen) và cách phòng trị

Bệnh đốm lá (Siagtoka đen) trên cây chuối là gì?

Bệnh đốm lá trên cây chuối hay còn gọi là bệnh Sigatoka đen hoặc bệnh đốm sọc đen.

Bệnh đốm lá do nấm Pseudocercospora fijiensis gây hại.

Nấm bệnh Sigatoka đen lần đầu tiên được ghi nhận ở Thung lũng Sigatoka của Fiji vào năm 1963, nhưng có lẽ đã phổ biến rộng rãi ở Đông Nam Á và Nam Thái Bình Dương vào thời điểm đó.

Ở Tây bán cầu, nó xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1972 ở Honduras và hiện nay xuất hiện trên đất liền từ miền trung Mexico về phía nam đến Bolivia và tây bắc Brazil, và ở lưu vực Caribe ở Cuba, Jamaica, Cộng hòa Dominica và miền nam Florida.

Ở Châu Phi, căn bệnh này lần đầu tiên được ghi nhận ở Zambia vào năm 1973 và từ đó đã lan rộng khắp các khu vực cận Sahara của lục địa đó.

Ở hầu hết các vùng, bệnh Sigatoka đen hiện đã thay thế bệnh Sigatoka màu vàng và trở thành bệnh đốm lá chiếm ưu thế trên chuối.

Chúng được hình thành trong điều kiện độ ẩm cao và được phát tán nhờ gió, và trong trường hợp conidia, còn nhờ mưa và nước tưới.

Đầu năm 2023, bệnh đốm lá Sigatoka đã xuất hiện và gây hại tại tỉnh Lào Cai, rải rác tại một số vùng chuyên canh như xã Bản Sen, Bản Lầu (Mường Khương), xã Xuân Hòa (Bảo Yên)…

Đặc điểm, triệu chứng nhận biết bệnh đốm lá (Siagtoka đen) trên cây chuối

Bệnh đốm lá Sigatoka đen được phân ra làm các giai đoạn phát triển chủ yếu như hình sau và có thể nhận biết bằng mắt thường.

Sự phát triển điển hình của bệnh là việc xuất hiện các vệt màu nâu, trải dọc theo hai bên phiến lá, một số có tâm màu trắng và mép lá thối rữa trước các phần khác.

Các vệt màu nâu đỏ hoặc đen xuất hiện ở mặt dưới của lá non thứ ba hoặc thứ tư. Những đốm này dài 20-30 mm, có tâm màu xám hoặc nâu nhạt và viền màu nâu sẫm hoặc đen, nhìn rõ nhất ở mặt trên.

Các đốm liên kết với nhau, thường có các vùng màu vàng ở giữa. Các vùng bị nhiễm bệnh luôn tạo thành các dải rộng vài cm ở hai bên gân giữa.

Trong trường hợp nhiễm bệnh nặng, các đốm không xuất hiện nhưng một phần lớn lá chuyển sang màu đen và chết. Nhìn chung, các vệt thường xuất hiện ở đầu và mép lá.

Lá non nở hoàn toàn trên cây mẹ và chồi non là những đối tượng dễ bị nhiễm bệnh nhất. Khi lá trưởng thành, chúng trở nên kháng bệnh.

Các bào tử nảy mầm và xâm nhập qua các lỗ thở trên lá. Nấm phát triển bên trong lá, giết chết tế bào thực vật trước khi quay trở lại bề mặt để tạo ra nhiều bào tử hơn.

Bào tử được sinh ra ở những vùng chết, màu xám ở mặt trên của lá. Chúng được giải phóng khi trời mưa hoặc trong thời gian có độ ẩm cao, rồi bị gió và mưa thổi vào mặt dưới của những chiếc lá mới mọc, và chu kỳ mới lại bắt đầu.

Điều kiện phát sinh bệnh đốm lá (Siagtoka đen) trên cây chuối

Theo thông tin từ Sở nông nghiệp, nhiệt độ thích hợp cho sự cảm nhiễm của bệnh là 22 – 29 độ C.

Độ ẩm cao ở mức 90% trong vòng 2 ngày hoặc lượng mưa trong thời gian 3 tuần đạt mức 75mm cũng là điều kiện thuận lợi để bệnh bắt đầu sinh sôi.

Tác hại của bệnh đốm lá (Siagtoka đen) trên cây chuối

Mầm bệnh nhanh chóng phá hủy mô lá và kết quả là quá trình quang hợp bị giảm, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và sản xuất của cây.

Trong trường hợp không có biện pháp kiểm soát, bệnh có thể làm giảm trọng lượng chùm tới 50% và gây thiệt hại 100% sản lượng do chất lượng quả bị suy giảm, quày và nải nhỏ, trái lâu chín, ăn có vị chát.

Bệnh Sigatoka đen được xem là loại bệnh hại cây chuối nặng nề nhất chỉ sau bệnh héo rũ Panama.

Những hợp tác xã và nhà vườn trồng chuối xuất khẩu cần lưu ý áp dụng các biện pháp quản lý loại bệnh hại này vì quả chuối của cây bị bệnh nặng hầu như sẽ không đáp ứng được tiêu chuẩn xuất khẩu.

Biện pháp quản lý bệnh đốm lá (Siagtoka đen) trên cây chuối

- Sử dụng giống sạch bệnh.Tuyệt đối không chọn giống tại những vườn đã bị bệnh. Luôn tạo độ thông thoáng cho vườn chuối, phát hiện lá nhiễm bệnh và đem tiêu huỷ ở nơi khác, hạn chế sự lây lan. 

- Chọn đất trồng có pH trung tính hoặc hơi kiềm. Không nên trồng trên đất chua.

- Kiểm tra độ thoát nước của vườn luôn phải đảm bảo.

- Bón lót phân hữu cơ hoai mục kết hợp với một số loại phân vi sinh chứa nấm đối kháng để bảo vệ rễ. 

Thuốc phòng trị bệnh đốm lá (Siagtoka đen) trên cây chuối

Định kỳ phòng bệnh cho vườn chuối bằng bộ đôi trừ nấm an toàn FUGI NANO gồm nano đồng FUGI NANO-Cu và nano lưu huỳnh FUGI NANO-S đang là hướng đi mới trong việc quản lý nấm bệnh hại cho các nhà vườn trồng chuối xuất khẩu.

Bộ đôi trừ nấm an toàn FUGI NANO có nhiều ưu điểm vượt trội như: phổ tác dụng rộng, siêu hấp thu & lưu dẫn, đồng thời không gây dư lượng trong đất và nông sản.

Bộ đôi trừ nấm an toàn FUGI NANO sử dụng chính các nguyên tố dinh dưỡng của cây là đồng và lưu huỳnh. Sau khi được điều chế về dạng hạt nano cực nhỏ, chúng đã trở thành hoạt chất trừ nấm vượt trội nhờ khả năng xâm nhập sâu vào các mô thực vật và tiêu diệt các loại nấm và vi khuẩn bằng cơ chế bất hoạt enzyme.

XEM THÊM:

>> BỘ CHẾ PHẨM FUGI NANO PHÒNG TRỊ NẤM BỆNH HẠI CHUỐI

>> CHẾ PHẨM TRỪ SÂU SINH HỌC NHŨ NEEM

>> BỘ PHÂN BÓN CAO CẤP XỬ LÝ RA HOA ĐỒNG LOẠT

>> PHÂN BÓN AMINO ACID LÀ GÌ?