Nhận biết bệnh vàng lá trên cây chuối (panama) và cách phòng trị

Bệnh héo rũ vàng lá chuối (panama) là loại bệnh hại nguy hiểm trên cây chuối có thể gây thiệt hại đến 80% vườn nếu không có biện pháp phòng trị. Bệnh ảnh hưởng đến hệ mạch dẫn trong thân giả làm các lá bị héo vàng từ dưới lên trên, từ đó làm cây chuối bị chết dần. Các chồi mọc từ thân chính cũng bị héo rụi, không thể để lưu gốc cho vụ sau hoặc sản xuất cây giống mới.

Bệnh vàng lá (Panama) trên cây chuối là gì?

Bệnh héo rũ vàng lá chuối (còn gọi là bệnh héo Fusarium hoặc bệnh thối thân) do nấm Fusarium oxysporum f. sp. cubense gây ra.

Bệnh vàng lá Panama được xem như là loại bệnh nghiêm trọng nhất trên chuối vì nó có thể phá hủy nhanh chóng một vùng diện tích trồng chuối lớn.

Lịch sử đáng ghi nhớ nhất đối với loại dịch bệnh hại chuối này là việc nó xóa sổ giống chuối xuất khẩu phổ biến nhất vào những năm 1950, đó là giống chuối Gros Michel.

Mức độ gây hại của nó có thể đạt tới 80% vườn nếu không có các biện pháp quản lý kịp thời.

Nói đến bệnh héo vàng lá Panama, người ta nghĩ ngay đến hình ảnh tất cả các tàu lá chuối đều chuyển qua màu vàng và héo rũ xuống, xòe ra xung qua thân giả như một chiếc váy.

Những cây bị nhiễm bệnh vàng lá Panama không thể tiếp tục được giữ lại trong vườn mà phải đem tiêu hủy và xử lý ngay vì chúng có thể khiến bệnh phát tán rất nhanh sang các cây lân cận.

Đặc điểm, triệu chứng nhận biết bệnh vàng lá (Panama) trên cây chuối

Nấm bệnh tồn tại lâu dài trong đất. Nấm xâm nhập qua hệ rễ do các vết thương cơ giới, nấm sẽ vào bó mạch làm cản trở quá trình vận chuyển nước trong cây từ đó gây ra triệu chứng héo vàng đặc trưng từ lá thấp đến lá cao, và thậm chí gây chết cây.

Bệnh gây hại trên lá: Bệnh vàng lá Panama khiến lá không còn được cung cấp đủ nước và dưỡng chất. Nó khiến bộ lá cây chuối bị chuyển màu vàng và héo rũ ngay cuống lá. Bệnh gây hại từ lá già phía dưới rồi dần lan lên các lá non bên trên. Các lá non mọc mới có màu xanh nhạt, hơi vàng hoặc bị méo mó dị dạng, nhăn nheo, cuối cùng cũng bị héo úa.

Bệnh gây hại trên thân giả: Bệnh vàng lá Panama khiến các bó mạch đổi màu (hóa nâu). Khi mới nhiễm bệnh, thân giả chuyển màu vàng nhạt, rồi từ từ chuyển sang màu đỏ sẫm, cuối cùng là màu nâu đen. Nhìn bên ngoài, có thể phát hiện bệnh khi thấy phần thân giả bị tách ra từng lớp. Bệnh diễn tiến nặng khiến thân giả bị gãy và cuối cùng toàn bộ cây sẽ bị gãy.

Các triệu chứng bên ngoài thường bị nhầm lẫn với bệnh héo vi khuẩn trên chuối.

Chúng khác nhau ở chỗ bệnh vàng lá héo rũ Panama ảnh hưởng đến lá già trước còn bệnh héo vi khuẩn ảnh hưởng đến lá non trước.

Điều kiện phát sinh bệnh vàng lá (Panama) trên cây chuối

Nấm Fusarium oxysporum f. sp. cubense gây bệnh vàng lá Panama phát triển trong điều kiện độ ẩm cao và pH đất thấp.

Đặc điểm của loại nấm này là nó có thể tồn tại trong đất rất lâu. 

Nấm bệnh lây lan chủ yếu qua hoạt động của con người (giống, dụng cụ, phương tiện) và qua dòng nước, cụ thể:

 - Qua giống: Cây giống lấy từ vườn đã bị nhiễm bệnh chắc chắn sẽ mang theo mầm bệnh sang vườn mới trồng; giống nuôi cấy mô cũng có khả năng nhiễm bệnh nếu quy trình sản xuất tốt.

- Qua đất trồng: Nấm tồn tại trong đất và có thể sống nhiều năm ngay cả khi không có cây chuối.

- Qua nước: Bào tử nấm bệnh có thể theo dòng nước tưới hoặc nước mưa chảy tràn từ cây này sang cây khác, từ vườn này sang vườn khác.

Tác hại của bệnh vàng lá (Panama) trên cây chuối

Bệnh vàng lá Panama được gọi với cái tên ấn tượng là "Kẻ hủy diệt hàng loạt" đối với ngành sản xuất chuối. Vì khi một vườn bị nhiễm bệnh, chúng có khả năng phá hủy hoàn toàn diện tích canh tác của vườn đó và khiến vùng đất đó không thể tiếp tục trồng chuối nữa.

Khi đã nhiễm bệnh, cây mất khả năng cho thu hoạch.

Và do không có thuốc đặc trị nên nhà vườn trồng chuối cần quan tâm đến các biện pháp quản lý bệnh hại tổng hợp như nâng cao độ pH đất và phun phòng nấm bệnh định kỳ bằng các loại thuốc trừ nấm bệnh an toàn và có khả năng lưu dẫn cao để bảo vệ vùng rễ cây.

Biện pháp quản lý bệnh vàng lá (Panama) trên cây chuối

- Thiết kế hệ thống thoát nước tốt, nền đất cao. 

- Kiểm tra độ pH đất trước khi xuống giống, đảm bảo đất không quá chua.

- Chọn giống khỏe từ vườn sạch bệnh, hoặc chọn giống chuối nuôi cấy mô ở các đơn vị uy tín để hạn chế mầm bệnh.

- Xử lý mầm bệnh trong đất và cây con trước khi trồng và sau khi trồng nửa tháng bằng chế phẩm trừ nấm an toàn nano đồng FUGI NANO-Cu. Công đoạn này giúp tiêu diệt nấm Fusarium oxysporum f. sp. cubense tồn tại tự do trong đất trước khi chúng phát sinh mạnh và xâm nhiễm vào chóp rễ rồi đi vào hệ thống mạch dẫn.

Cách xử lý mầm bệnh vàng lá Panama trong đất và cây con:

- Pha 50-60ml nano đồng FUGI NANO-Cu/16 lít nước, tưới ẩm đất trước khi trồng.

- Pha 20ml nano đồng FUGI NANO-Cu/16 lít nước, phun ướt cây con trước khi trồng và lặp lại định kỳ 7 ngày/lần sau khi trồng xuống.

Đây là căn bệnh chỉ có phòng mà không có chữa vì khi nấm vàng lá panama đã xâm nhiễm vào hệ thống mạch dẫn của cây chuối thì hầu như cây đó sẽ chết và không thuốc nào trị và phục hồi được. 

- Kiểm soát tuyến trùng hại rễ bằng việc bón lót chế phẩm rải gốc hữu cơ NEEM CAKE  (hỗn hợp bánh dầu neem kết hợp bộ vi lượng chelate)

Thuốc phòng trị bệnh vàng lá (Panama) trên cây chuối

Để bệnh héo rũ vàng lá Panama không còn là nỗi lo lắng, nhà vườn nên áp dụng chế độ phòng nấm bệnh định kỳ với bộ đôi trừ nấm an toàn FUGI NANO gồm nano đồng FUGI NANO-Cu và nano lưu huỳnh FUGI NANO-S. Đây đang là hướng đi mới trong việc quản lý nấm bệnh hại cho các nhà vườn trồng chuối xuất khẩu

Bộ đôi trừ nấm an toàn FUGI NANO có nhiều ưu điểm vượt trội như: phổ tác dụng rộng, siêu hấp thu & lưu dẫn, an toàn cho người sử dụng, đồng thời không gây dư lượng trong đất và nông sản.

Bộ đôi trừ nấm an toàn FUGI NANO sử dụng chính các nguyên tố dinh dưỡng của cây là đồng và lưu huỳnh. Sau khi được điều chế về dạng hạt nano cực nhỏ, chúng đã trở thành hoạt chất trừ nấm vượt trội nhờ khả năng xâm nhập sâu vào các mô thực vật và tiêu diệt các loại nấm và vi khuẩn bằng cơ chế bất hoạt enzyme.

Với Bộ đôi trừ nấm an toàn FUGI NANO, nhà vườn trồng chuối xuất khẩu không những kiểm soát được bệnh héo rũ vàng lá Panama mà còn ngăn ngừa được các bệnh khác trên chuối như bệnh thán thư, đốm trái chuối, bệnh đốm sọc Sigatoka đen, bệnh thối nhũn vi khuẩn.

Bộ đôi trừ nấm an toàn FUGI NANO giúp nhà vườn chủ động bảo vệ vườn chuối nhưng không để lại dư lượng hóa chất độc hại trong nông sản, ảnh hưởng đến việc xuất khẩu sang các thị trường khó tính.

XEM THÊM:

>> BỘ CHẾ PHẨM FUGI NANO PHÒNG TRỊ NẤM BỆNH HẠI CHUỐI

>> CHẾ PHẨM TRỪ SÂU SINH HỌC NHŨ NEEM

>> BỘ PHÂN BÓN CAO CẤP XỬ LÝ RA HOA ĐỒNG LOẠT

>> PHÂN BÓN AMINO ACID LÀ GÌ?